FAQ the doctor: Vanessa Muyldermans

Het is Valentijn. Als het goed is, staat je dag in het teken van de liefde. En als je mazzel hebt eindigt deze dag in bed met een geliefde en heb je de meest fantastische seks ooit. Voorwaarde voor goede seks is wel dat je je op je gemak voelt. Met je bedpartner, maar vooral met je eigen lichaam.

Veel vrouwen (en mannen) zijn onzeker over hun geslachtsdeel. Is dat omdat hun geval echt afwijkt van de norm of zijn die uitstekende schaamlippen en die kromme penis gewoon hartstikke normaal?Voor mannen zijn er nog niet veel succesvolle opties om hun lid te vergroten danwel te verfraaien, voor vrouwen daarentegen zijn de mogelijkheden legio. Binnenste schaamlippen er af, buitenste gevuld, liposuctie van de venusheuvel, filler in de g-spot en verstrakking aan de binnenkant. Kan allemaal.Wij zijn niet tegen een ingreep hier en DAAR maar wat vindt de professional daarvan? Wij vroegen seksuologe Vanessa Muyldermans naar de norm, de vorm en de psyche achter de vagijn. We stellen Vanessa aan je voor. De Belgische Vanessa is seksuoloog, geeft les, is relatiecoach en forensisch vormingswerker. Heeft een bachelor in verpleegkunde en een master in criminologie en seksuologie. 

Vrouwen kunnen erg onzeker zijn over het uiterlijk van hun vagina. Wat is de standaard? Wat wordt gezien als een normale vagina?

Ik hou niet zo van het woord ‘normaal’. Ik zeg ook altijd tegen mensen dat dit woord niet bestaat. Trouwens wie bepaalt wat ‘normaal’ of ‘standaard’ is? Jij? Ik? ‘De mensen’? Statistieken misschien?Eigenlijk is het, statistisch gezien, ook niet meer dan een groep mensen indelen in subgroepen en kijken naar in welke subgroep of categorie er nu de meeste mensen kunnen ingedeeld worden. Deze gaan we dan als ‘normaal’ of ‘gemiddeld’ bestempelen. Toch?

De vraag is dus ‘Wat is standaard of gemiddeld?’, zonder er een goed- of slecht-oordeel aan te verbinden. Nu moet ik zeggen dat dit voor het vrouwelijke geslachtsorgaan wel een moeilijk te beantwoorden vraag is. De vagina blijkt het lichaamsdeel te zijn dat het meeste verschilt van vrouw tot vrouw. Het is ook het lichaamsdeel waar we het minst van weten, het meest onzeker over zijn en het minste over praten. Veel vrouwen weten niet eens hoe hun eigen vagina eruit ziet. Laat staan dat ze die van hun beste vriendin als eens gezien hebben. Misschien is een vagina, esthetisch bekeken, nu ook niet meteen het allermooiste lichaamsdeel? Maar zijn zo'n penis en een balzak dan zo mooi? Hmmm… Misschien vinden vrouwen van zichzelf wel altijd een beetje dat ze niet zo een mooi geslachtsorgaan hebben. 

Veel jongere meisjes zijn hier onzeker over, vooral omdat ze niet goed weten hoe het er bij anderen uitziet. Ze hebben geen referentiekader. Ze kunnen niet vergelijken. Vaak zien ze het geslachtsorgaan van hun moeder of van hun tante of van hun oudere zus niet, zodat ze zichzelf niet met veel real-life voorbeelden kunnen vergelijken. 

Ze weten niet hoe een gemiddelde vagina er uit ziet. En ze weten ook vooral niet dat daar zeer veel variatie in is. En dat het eigenlijk dus allemaal wel heel oké is. Ze zoeken de mosterd dan op het internet of in de boekjes. Enfin… de mosterd… De vagina’s dus. De meeste foto’s die we te zien krijgen over vagina’s, zijn foto’s uit pornoblaadjes met zeer ‘keurige spleetjes’ waarbij het al een wonder mag zijn als de binnenste schaamlippen een millimeter uitsteken. Deze dames hebben dit mooie tafereel veeleer te danken aan programma’s als photoshop dan aan moeder natuur. Alleen al die termen, ‘grote schaamlippen’ en ‘kleine schaamlippen’ zijn zo fout gekozen! Het is namelijk héél normaal dat de zogenaamde kleine schaamlippen groter zijn dan de grote schaamlippen. We kunnen beter spreken over de binnenste en de buitenste schaamlippen. 

Alle vrouwen hebben een vagina, maar geen één is dezelfde. Ze verschillen nogal qua afmetingen, geuren, kleuren, smaken. 

Ik zou dus ook alle jonge meisje (maar ook de al wat oudere dame die zich ongemakkelijk voelt bij haar geslachtsorgaan) aanraden eens met een spiegel op ontdekkingstocht te gaan bij zichzelf.Bekijk jezelf daar beneden. En neem hier de tijd voor. Doe het enkele keren opnieuw, met tussenpozen van enkele dagen. Leg jezelf ook weer niet teveel druk op. Niets moet. Relax. Even kijken. Even wat langer kijken. Wanneer je hier wat meer aan gewend bent geraakt kan je jezelf ‘daar beneden’ misschien eens aanraken. Eventueel nadien er wat mee spelen. Het kan best enkele dagen duren voor je dat wil doen. Maar dat maakt niet uit. Neem je tijd. Doe het op jouw eigen tempo. Waar en wanneer jij je er goed bij voelt. Stapje voor stapje. Als je na een tijdje voelt dat deze aanrakingen prettig zijn, ga je dit misschien meer associëren met iets dat genot brengt en ga je jouw vulva waarschijnlijk meer appreciëren. Wanneer je jezelf tot een orgasme kan brengen en je dit geweldige gevoel ervaart zal je waarschijnlijk de vorm van jouw vulva wel vergeten.

Ik spreek over de vulva, daar dit de correcte term is. De vulva is het uitwendige deel van het vrouwelijke geslachtsorgaan. De vulva is het gedeelte van het vrouwelijk geslachtsorgaan dat van buiten zichtbaar is. Meestal wordt dat de vagina genoemd, maar eigenlijk klopt dat niet. De vagina is alleen de opening tussen de schaamlippen waaruit het menstruatiebloed komt. De vulva bestaat uit veel meer. De venusheuvel is het meest zichtbare gedeelte van de vulva. Dit is het driehoekje onder aan de buik van de vrouw en er groeit schaamhaar op. Onder de venusheuvel ligt het minder zichtbare gedeelte van het vrouwelijk geslachtsorgaan: de schaamlippen, de vagina en de clitoris. De ene vrouw heeft grote en lange schaamlippen en bij de ander ziet het eruit als een verschrompelde pruim. Het ziet er vaak misschien wat vreemd uit. Maar nogmaals, vind ik van het mannelijke geslachtsorgaan ook als ik erover nadenk hoor. Er is echt geen foute, juiste of perfecte vulva. Ik denk dat het belangrijker is om te gaan kijken of het functioneel storend is. Heeft de vrouw (of het koppel) last van bijvoorbeeld de schaamlippen. Niet ‘Vind ik ze mooi?’, maar ‘storen ze mij in mijn seksualiteitsbeleving?’ of storen ze mijn partner?De gemiddelde vagina is zo’n 6,5 à 8 centimeter diep. Als de vrouw opgewonden is, vergroot dit. Een vagina is ook erg flexibel. Er past een tampon in, maar ook allerlei groottes penissen, dildo’s, vibrators, bananen en komkommers. Er kan zelfs een kind doorheen. Op het breedste punt is de vagina ongeveer 3 cm breed. Je vagina kan soms wel naar buiten komen. Dit wordt ook wel ‘prolaps’ genoemd. Dit is het uitzakken van één of meerdere van de volgende organen (blaas, baarmoeder, darm) in of tot buiten de vagina. Zo'n vaginale verzakking ontstaat wanneer de spieren, ligamenten en het steunweefsel welke samen deze organen in de juiste positie houden, verzwakt of beschadigd zijn.De symptomen van een vaginale prolaps of verzakking zijn:

• Incontinentie voor urine bij inspanning of bijvoorbeeld bij lachen, hoesten en niezen (stressincontinentie).

• Een zwelling in of buiten de vagina.

• Gevoel van ongemak tijdens geslachtsgemeenschap.

• Een zwaar gevoel in de vagina of laag in de rug.

Een oorzaak van die verzakking is het verzwakken van de bekkenbodemspieren. Dit klinkt allemaal nogal beangstigend, maar wees gerust, het kan gelukkig in de meeste gevallen wel gewoon weer hersteld worden via reconstructieve chirurgie. Wanneer een vrouw met dergelijke zaken te maken krijgt, zou ik aanraden dit zo snel mogelijk met de huisarts en vervolgens met een specialist te bespreken en te bekijken. Dit dient steeds behandeld te worden met een heelkundige ingreep.

Cosmetische verfraaiing van de vagina wordt gezien als een trend beïnvloed door de porno-industrie. Hoe denk jij hierover? Hoe kijk jij hiernaar?

Zoals ik al zei bestaan vulva’s in allerlei vormen en maten en zien geen twee er exact hetzelfde uit. Toch zitten schaamlipcorrecties enorm in de lift en lijken steeds meer vrouwen te denken dat hun intieme zone er 'anders' uitziet. Ik vind het héél oké als je beslist om een schaamlipcorrectie te ondergaan. Maar enkel wanneer je dit beslist op basis van de juiste informatie. En niet op basis van door uren met Photoshop bijgewerkte foto’s. Want dat is wel wat onderzoek, hetwelke in BJOG een internationaal tijdschrift over verloskunde en gynaecologie gepubliceerd werd, uitwees. En hier schrok ik wel van. Zo werden er voor het onderzoek 97 vrouwen, tussen 18 en 30 jaar, onderverdeeld in drie groepen. De eerste groep kreeg foto's te zien van chirurgisch gecorrigeerde vagina's, de tweede groep kreeg niet gecorrigeerde, natuurlijke, schaamlippen te zien en de derde groep kreeg geen foto’s te zien. Nadien moesten de vrouwen uit de drie groepen twintig foto's van vulva’s, waarvan de helft was gecorrigeerd en de andere helft niet, beoordelen. Men vroeg deze vrouwen of de vulva’s op de foto’s volgens hen voldeden aan het ideaalbeeld van een vulva. De groep die de foto’s met gecorrigeerde vulva’s had gezien, beschouwde de foto's van de geopereerde vagina's als 'normaal', terwijl de andere groep, die niet gecorrigeerde, natuurlijke, vulva’s hadden bekeken) die beoordeelde als 'minder normaal'. Maar nog veel opvallender was dat de drie groepen vonden dat de gecorrigeerde schaamlippen beter voldeden aan 'het ideaalbeeld'.

Wat blijkt dus? Meer dan de helft van de vrouwen vindt een gecorrigeerde, geopereerde vulva mooier en ‘idealer’ dan de vulva waar de meeste van ons mee geboren zijn. Het is dus niet verbazingwekkend dat de plastisch chirurgen het aantal schaamlipcorrecties zagen vervijfvoudigen tussen 2001 en 2010. Eigenlijk wel jammer… Dat vrouwen zich onzeker voelen en zich in een hokje laten duwen over en door iets wat bij elke vrouw zò verschillend is?

Kun je vertellen over een voorbeeld uit de praktijk waarbij onzekerheid/schaamte over de vagina van invloed was op een relatie?

Soms krijg ik meisjes/vrouwen over de vloer die echt denken dat ze er moeten uitzien als op een perfecte tekening. Ze leggen de lat zo hoog. Mijn taak ligt dan vooral in het heel correct informeren van deze personen, zodat ze een realistisch idee hebben van hoe een vulva er moet uitzien. Enfin… ‘Moet’. Aan de andere kant krijg je soms vrouwen, maar ook koppels, over de vloer die na jaren eindelijk vragen durven stellen over zichzelf en eindelijk de vraag durven stellen of het oké is hoe zij er daar beneden uitzien, want ze hebben toch wel wat rare ‘verschijnselen’ tijdens het vrijen. Wanneer ze dan na jaren eindelijk de moed hebben om hiervan een foto te nemen. En deze te tonen. En ik zie al van mijlenver dat hier toch wel, praktisch, wat moeilijkheden moeten zijn. En ik zie dat deze dame (en heer) inderdaad toch wel hinder moeten ondervinden in hun seksuele spel, dan vind ik dat ook weer erg jammer.Maar in beide ‘soorten situaties’ komt het op hetzelfde neer: mensen zijn foutief geïnformeerd. Mensen hebben een foutief beeld. De dag van vandaag kan je over alles wel zeer veel informatie vinden. Dat is waar. Maar de vraag is: Is het de correcte informatie? En wordt deze info vanuit een juist perspectief weergegeven? Vooral hierin ligt voor ons een belangrijke taak. Ik ben dus niet voor, noch tegen, heelkundige ingrepen ter hoogte van de vrouwelijke, uitwendige geslachtsorganen (vulva). Ik ben voor het op gang brengen van een dialoog. Een constructieve dialoog waarbij vrouwen en vooral jonge meisjes, correct geïnformeerd worden. En nadien doen ze nog wat ze willen. Want dat, dat is hun recht. En dat zal ik altijd en voor 350 % steunen.

Zou je jouw cliënten doorverwijzen naar een plastisch chirurg?

Als de ‘problemen’ van esthetische aard zijn, dan zou ik de dame in kwestie eerst proberen correct te informeren. Zodat ze over de juiste info beschikt. Hierover kan nadenken en op basis van de juiste informatie, na voldoende bedenktijd, als volwassene een beslissing kan nemen. Welke deze ook is. Deze beslissing zal ik ook ten allen tijden respecteren. Meer nog: toejuichen. Als blijkt dat de dame (of het koppel samen) echt praktisch hinder ondervindt tijdens hun seksuele beleving, dan zal ik de cliënt(en) zeker informeren over een heelkundige ingreep en hen de voordelen hiervan uitleggen. Ook wanneer blijkt dat de dame in kwestie haar lichaam echt niet kan accepteren zoals het is omwille van gevoelsredenen, dan zal ik deze optie meedelen. En de dame in kwestie steunen in welke beslissing ook.Maar telkens op basis van de juiste informatie, in een juist daglicht geplaatst en met voldoende tijd om over alles na te denken. Dat is wat voor mij heel erg belangrijk is. Mensen moeten over alle informatie beschikken, alle keuzeopties kennen en hier goed over nadenken. En dan beslissen. Niet impulsief. Niet ondoordacht. Dit is niet zoals naar de kapper gaan… Wanneer ze effectief kiezen voor plastische chirurgie, is het belangrijk dat ze zich hierover ook zeer goed laten informeren. Ga niet naar de eerste de beste dokter. Of naar de goedkoopste. Of diegene waar je het snelste terecht kan.

Leg je oor hier en daar wat te luister. Zijn er mensen die hier al ervaringen mee hebben? Wie is waarover tevreden? En wie jammer genoeg niet. Lees erover. Praat erover.

Daarnaast is het ook erg belangrijk dat je je op jouw gemak voelt bij die arts. Uiteindelijk overhandig je hem of haar jouw meest intieme delen. Je moet hem of haar dus wel vertrouwen en er moet ruimte zijn om vragen te stellen. Je doet dit namelijk niet zomaar elke dag. Ik vind ook wel dat dit alles, naast het medische gedeelte, ook een beetje psychologisch begeleid dient te worden. Iemand's lichaamsdeel veranderen en daarmee is het klaar!’ Zo werkt het niet. Dit zien we bijvoorbeeld ook bij mensen die maag verkleinende chirurgie ondergaan. Zij hebben zich lange tijd geschaamd over hun lichaam, omdat ze zichzelf te dik vonden. Dus wanneer ze vermagerd zijn, is het probleem opgelost.Niet dus! Zo werkt het niet in ons hoofdje. Dit is een proces van verandering en aanvaarding. Dit proces dient begeleid te worden. Hiervoor pleit ik ook bij bijvoorbeeld schaamlipcorrecties. Bijvoorbeeld een gesprek met een seksuoloog of een verpleegkundige aan de chirurgische ingreep voorafgaand, waarin een en ander nog eens duidelijk wordt uitgelegd en misschien ook wat tips en tricks gegeven kunnen worden. 

Website: www.SimplyLoVe.be – www.vanessamuyldermans.be 

Dank je, Vanessa! Wij weten weer wat meer over de vulva. Mosterd? Is dat iets Belgisch?